[vc_row][vc_column][vc_column_text css=”.vc_custom_1556877103170{margin-top: 100px !important;}”][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column width=”2/3″][vc_column_text]
Dossier: bijnier
[/vc_column_text][vc_column_text]Last van algemene vermoeidheid, slechte stressbestendigheid of een lage bloeddruk? Dit kan wel eens met je bijnier te maken hebben! Hier lees je hoe je deze kwaal opspoort en vooral…kan behandelen.
 Wat is een bijnier?
Om het ‘first things first’-principe te hanteren, leggen we je eerst even uit wat de bijnier nu precies is en waarom een optimale werking belangrijk is voor je lichaam. De bijnier is een kleine klier op je nieren die je in twee verschillende delen kan onderscheiden. Enerzijds heb je het bijniermerg (de “binnenkant†van je bijnier), anderzijds het bijnierschors (de “buitenkant†van je bijnier). Waar ze precies voor dienen?
Het bijniermerg speelt een belangrijke rol in onze ‘fight or flight’-reactie tijdens noodsituaties. Tijdens zo’n reactie komen de hormonen adrenaline en noradrenaline vrij. Adrenaline geeft je lichaam een boost waardoor je sneller gaat ademhalen, je alertheid verhoogd wordt, je hartslag de hoogte inschiet, je bloedstroom naar je hersenen en spieren wordt gestimuleerd…Kortom, alles om meteen in actie te schieten. Noradrenaline verschilt niet heel veel qua functie, enkel in de skeletspieren is er hier sprake van vaatvernauwing.
Het bijnierschors, dat is een compleet ander verhaal. Ook hier is het belangrijk om te benadrukken dat het bijnierschors anticipeert op het sleutelwoord ‘stress’. Zowel bijnierschorshormonen en geslachtshormonen worden gemaakt uit cholesterol. Dit stukje van de bijnier zorgt zowel voor afbraakhormonen (cortisol) die energie vrijmaken, als voor herstelhormonen (testosteron bijvoorbeeld). De functies van de bijnierschorshormonen? Onder andere het aanscherpen van je geheugen, het opnemen van natrium uit de voorurine, het remmen van onstekingen, het stimuleren van het botweefsel, het rijpen van het baarmoederslijmvlies voor een optimale innesteling van de eicel, het vrouwelijke én mannelijke libido een boost geven…daar zorgt het bijnierschors voor. Niet niks, toch?
Wat betekent ‘uitputting van de bijnier?’
Tijdens stresssituaties schiet onze bijnier in actie. Heb je last van een overbelaste stressregulatie (denk maar aan een burn-out of onverwachte stresssituatie), dan kan je last krijgen van ‘bijnieruitputting’. Wanneer je bijnier te veel adrenaline en cortisol moet aanmaken, verliest deze zijn efficiëntie. Het resultaat? Je lichaam reageert trager op stresssituaties doordat je energiemetabolisme uitgeput raakt.
Wat zijn de symptomen?
Omdat de bijnier een belangrijke rol speelt in de productie van onze pro-en anti-stress hormonen, kan je last krijgen van een breed scala aan symptomen en klachten. De belangrijkste basissymptompen zijn onder andere:
- Algemene vermoeidheid
- Depressieve gedachten en/of gevoelens
- Lage bloeddruk en een lage bloedsuiker
- Een drang naar zout (of zoet!) eten
- Ontstekingen (dit kan gaan van een huidaandoening tot auto-immuunziektes)
- Moeite hebben met je geheugen
- Slecht omgaan met stressvolle situaties (gespannen)
- Last met opstaan en inslapen
- Gevoelige ogen (vooral qua licht)
- Regelmatig kippenvel of “koud zweetâ€
- Moodswings
- Last van keelpijn tijdens stress
- Moeite om écht te ontspannen
Opsporen via de speekseltest
Komen de symptomen van bijnieruitputting overeen met de jouwe? Laat dan je cortisolprofiel (door middel van een speekseltest) opstellen door een arts. Wanneer je wakker wordt, hoort je cortisolspiegel de hoogte in te schieten en flink te dalen in de avond. Door meerdere keren per dag een speekselmonster te nemen, kan je deze waarden onder de loep nemen.
Zelf aan de slag? Probeer de zaklamptest
Zelf op een snelle manier checken of je weleens last zou kunnen hebben van bijnieruitputting? Met de zaklamptest (ontwikkeld door Dr. Arroyo in 1924) kan je zelf aan de slag. Zorg ervoor dat je in een donkere ruimte voor een spiegel gaat zitten. Neem een zaklamp bij de hand en schijn vanaf de zijkant van je gezicht (langs je ogen). Kunnen je pupillen zich niet langer dan twee minuten samenknijpen? Worden je pupillen opvallend snel een stuk groter? Dan kan je inderdaad wel eens last hebben van je bijnieren.
Hoe behandel je bijnieruitputting?
Superfoods to the rescue
De werking van je bijnieren een boost geven? Deze superfoods geven de functie van je bijnier de nodige ondersteuning:
L Tyrosine
Tyrosine is een aminozuur dat natuurlijk in je lichaam wordt geproduceerd uit een ander aminozuur (phenylalanine). Waarom Tyrosine belangrijk is? Dit aminozuur zorgt voor de aanmaak van dopamine (belangrijk voor een optimaal geheugen en motorische vaardigheden), adrenaline, noradrenaline (zoals we eerder al vermeld hadden), schildklierhormonen en melanine (belangrijk voor een goede nachtrust).
Basilicum
Basilicum: topfavoriet in de keuken, manusje-van-alles voor je gezondheid. Wist je dat basilicum een anti-oxidant en ontstekingsremmend kruid is? Bovendien is basilicum een goede bron van calcium, ijzer, kalium, magnesium, mangaan, fosfor, koper, zink, vitamine A,C en K. Tip: probeer je dagelijkse portie fruit te combineren met enkele basilicumblaadjes.
Maca
Deze gele, kleine wortel is het perfecte schoolvoorbeeld van een superfood. Maca is een bron van vitamine B12, B1, B2, C en E. Ook eiwitten, ijzer, koper, kalium, mangaan, calcium, zink en magnesium kan je allemaal terugvinden in dit worteltje.
Grove den
Grove den heeft een ontstekingsremmende werking, maakt je luchtwegen vrij en bevat tal van essentiële oliën zoals alfa- en betapineen, limoneen, borneol en cadineen. What else? Hars, tanninen, gluciden, vitamine C, alfa- en betacaroteen, luteïne, neoxanthine, violaxanthine, boterzuur, valeriaanzuur en chamazuleen kan je terugvinden in grove den.
Gotu Kola (Aziatische waternavel)
De wonderplant voor je hersenen, huid en bloedvaten? Gotu Kola is rijk aan aminozuren, beta-caroteen, vetzuren en krachtige fytochemicaliën (stoffen die in bestanddelen van plantaardige voedingsmiddelen zitten).
Guggul
Guggul, een gom-extract afkomstig van de Indiase mirre, ondersteunt je immuunsysteem en houdt je bloedsuikerspiegel op peil.
Schisandra
De bessen en zaden van deze klimplant bevatten schizandrine A, B en C, gamma-schizandrine, schizandrol, schizanfenol, schizantherine D, wuweizisu C, gomisine A-R., pregomisine en epigomisine. Het besje van de plant bevat onder andere de organische zuren malonzuur, argolzuur en fumaarzuur, de triterpeen nigraanzuur, de vitaminen A, C en E en verschillende mineralen. Waarom het een superfood is? Schisandra doet wonderen voor je vermoeidheid en gebrek aan energie.
Ook je voeding speelt een rol
Niet alleen je lichaam ondersteunen met supplementen is een goed idee, ook letten op je voeding kan je bijnieren ondersteunen. Probeer je bloedsuikerspiegel zo stabiel mogelijk te houden. Een gezonde snack om de drie à vier uur doet wonderen voor je energielevel. Volkoren producten, bonen, vis, groene groenten (broccoli en groene asperges bijvoorbeeld) en noten zijn de partners in crime van je bijnier. De no-go’s? Suiker, vet en caffeïne laat je beter links liggen.
Last but not least: je levensstijlÂ
Je stressleven verlagen door je levensstijl aan te passen? Dat kan! Zoek uit van welke factoren (werksituatie, relaties, zelfbeeld) jij precies stress krijgt en probeer hier iets aan te doen, al dan niet met behulp van een coach. Je bijnier “resetten†is een traag proces, dus gun je lichaam voldoende tijd. Sta open voor ontspannende activiteiten (yoga, mindfullness, of sporten bijvoorbeeld) en zoek uit wat het best bij je past.[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]